(১) জীৱনৰ প্ৰতিটো ক্ষণতে দুখৰ মুখামুখি হ’ব পৰাকৈ মানসিকভাৱে সাজু হৈ থাকি দৈনন্দিন কাম-কাজত আগবাঢ়ক। কিয়নো অপ্ৰিয় হ’লেও এইটো সঁচা যে দুখ জীৱনৰ অভিন্ন অংগ! ক’ত, কেতিয়া, কেনেকৈ দুখে আপোনাৰ দুৱাৰত টোকৰ মাৰিবহি সেয়া কোনে জানে? মুঠৰ ওপৰত দুখযে আপোনাৰ জীৱনত থাকিবই, সেইটো খাটাং।
কোনোবাই অতীতৰ কথা ভাবি দুখ কৰে আৰু আন কোনোবাই ভৱিষ্যতৰ! কিন্তু আপোনাৰ বৰ্তমান? আপুনি জানো দুখৰ কথা ভাবিয়েই বৰ্তমানৰ সময়বোৰ নষ্ট কৰিব? দুখক আপোনাৰ মনৰ পৰা আঁতৰ কৰি ৰখাৰ উপায় কিন্তু আপোনাৰ হাততেই আছে!
(২) এটা সৰু কথা কওঁ—
মই এগৰাকী ছোৱালীক চিনি পাওঁ, মাজে মাজে টেলিফোনত কথাও হওঁ। আজিকালি খুবেই ব্যস্ত তাই; বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পঢ়াৰ বোজাৰ লগতে নিজৰ ভৱিষ্যতৰ অলেখ চিন্তাই তাইৰ মন-মগজুক কেতিয়াবা জুমুৰি ধৰেহি। ৰাতিপুৱা টোপনিৰ পৰা উঠিয়েই দিনটোলৈ তাইৰ আহৰি নাই। কাম কিন্তু সেই একেখিনিয়েই! একেখিনি কামকে কৰি কৰি তাই একঘেঁয়েমী আৰু উদ্বিগ্ন হৈ পৰিছে। ইয়াৰ ফলাফল তাইৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰতো পৰিছে। টোপনিহীনতাৰ বাবে তাইৰ চকুৰ গুৰিও ক’লা পৰিছে। তাইৰ উজ্জল মুখখন এখন নিস্তেজ শেঁতা পৰা মুখলৈ ৰূপান্তৰ হৈছে। কামৰ মাজে মাজে অন্যমনস্ক হৈ তাই কামত খেলিমেলিও কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এনে ব্যস্ততাই আপোনাকো ধৰাশায়ী কৰিছে নেকি? আপুনিও দেখোন লাহে লাহে বেছি যান্ত্ৰিক হৈ পৰিছে। চাবি দিয়া পুতলাৰ দৰে অনৰ্গল একেটা কামকে কৰি নাথাকিব। একঘেঁয়েমী কামে জীৱনটো নিৰস কৰি পেলায়। অনুগ্ৰহ কৰি জীৱনটো ৰসহীন হ’বলৈ নিদিব! অলপ সময় বিৰতি লওক। দৈনন্দিন কৰ্মব্যস্ততাক বিদায় জনাই মনে সন্তুষ্টি লাভ কৰা প্ৰিয়জনৰ সৈতে কথা পাতক, ফুৰিবলৈ যাওক, মন-পছন্দৰ এখন ভাল কিতাপ পঢ়ক। মুঠতে যিয়ে আপোনাৰ মনটোক সন্তুষ্টি প্ৰদান কৰে তাকেই কৰক। আপুনি কিছুদেৰি ৰৈ দিলেও পৃথিৱীখন ইফাল-সিফাল হৈ নাযায় বৰঞ্চ এই বিৰতিয়ে আপোনাক কামবোৰ সুচাৰুৰূপে কৰাত ইন্ধনহে যোগাব। একঘেঁয়েমী জীৱন কোনেও ভাল নাপায়। অকল মানুহেই নহয়, প্ৰত্যেক জীৱই নতুনত্ব বিচাৰে। মনত ৰাখিব, সেই নতুনত্বইহে আপোনাক মানসিকভাৱে সন্তুষ্ট আৰু সবল কৰি তুলিব পাৰিব।
(৩) হাঁহিবৰ বাবে বিৰাট কিবা-কিবি বিচাৰি নুফুৰিব। সৰু-সৰু বিষয় কিছুমানতে সুখ বিচাৰি লওক, প্ৰাণ খুলি হাঁহক! পৃথিৱীত এনে কোন মানুহ আছে যাৰ জীৱনত এখুদমান হ’লেও দুখ নাই! পৃথিৱীৰ প্ৰতিখন বুকুতেই উমি উমি জ্বলি থাকে দুখৰ একুৰা জুই! সেইবুলি আপুনি জানো নহঁহাকৈ থাকিব? ফুলি থকা গোলাপ পাহলৈকে চাওকচোন, কাঁইটৰ মাজত থাকিও মিচিকিয়াই থকা যেন নালাগেনে! দুখৰ কথা ভাবিয়েই যদি আপুনি সময়বোৰ কটায় তেন্তে সেয়া এদিন আপোনাৰ অভ্যাসত পৰিণত হ’ব। সেয়ে কৈছোঁ, দুখক আপোনাৰ মনত খোপনি পুতি ল’বলৈ সুবিধা নিদিব। হাঁহিবলৈ অভ্যাস কৰক, এদিন দেখিব দুখবোৰৰ বাবে আপুনি মৰীচিকা হৈ পৰিছে!
(৪) কোনোবা এজনে এবাৰ কৈছিল— ‘যদি তুমি দুটা মুদ্ৰা হেৰাই পোৱা; এটাৰে এখন ৰুটি কিনিবা আৰু আনটোৰে এপাহ ফুল, কিয়নো জীয়াই থাকিবলৈ খাদ্যৰ লগতে সৌন্দৰ্য্যবোধৰো বৰ প্ৰয়োজন..’। কথাষাৰে ইয়াকেই প্ৰমাণ কৰে যে, জীৱনটো এটা উপভোগৰ বস্তু। এই সৌন্দৰ্য্যবোধে মানুহৰ মানসিকতাত বাৰুকৈয়ে প্ৰভাৱ পেলায়। মানুহক একঘেঁয়েমী হোৱাত বাধা দিয়ে এই সৌন্দৰ্য্যবোধে। মহাকবি কালিদাসেও লিখিছিল—
‘আজিৰ দিনটোলৈ চোৱা, আজিৰ দিনটোত সকলো আছে, ইয়াতেই আছে জীৱনৰ পৰিপূৰ্ণতা। জীৱনৰ সকলো বিচিত্ৰতা আৰু সভ্যতা লুকাই আছে; পূৰ্ণতাপ্ৰাপ্তি, গৰ্ব আৰু সৌন্দৰ্য্যময়তা।’
কোনোবাই অতীতৰ কথা ভাবি দুখ কৰে আৰু আন কোনোবাই ভৱিষ্যতৰ! কিন্তু আপোনাৰ বৰ্তমান? আপুনি জানো দুখৰ কথা ভাবিয়েই বৰ্তমানৰ সময়বোৰ নষ্ট কৰিব? দুখক আপোনাৰ মনৰ পৰা আঁতৰ কৰি ৰখাৰ উপায় কিন্তু আপোনাৰ হাততেই আছে!
(২) এটা সৰু কথা কওঁ—
মই এগৰাকী ছোৱালীক চিনি পাওঁ, মাজে মাজে টেলিফোনত কথাও হওঁ। আজিকালি খুবেই ব্যস্ত তাই; বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পঢ়াৰ বোজাৰ লগতে নিজৰ ভৱিষ্যতৰ অলেখ চিন্তাই তাইৰ মন-মগজুক কেতিয়াবা জুমুৰি ধৰেহি। ৰাতিপুৱা টোপনিৰ পৰা উঠিয়েই দিনটোলৈ তাইৰ আহৰি নাই। কাম কিন্তু সেই একেখিনিয়েই! একেখিনি কামকে কৰি কৰি তাই একঘেঁয়েমী আৰু উদ্বিগ্ন হৈ পৰিছে। ইয়াৰ ফলাফল তাইৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰতো পৰিছে। টোপনিহীনতাৰ বাবে তাইৰ চকুৰ গুৰিও ক’লা পৰিছে। তাইৰ উজ্জল মুখখন এখন নিস্তেজ শেঁতা পৰা মুখলৈ ৰূপান্তৰ হৈছে। কামৰ মাজে মাজে অন্যমনস্ক হৈ তাই কামত খেলিমেলিও কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে। এনে ব্যস্ততাই আপোনাকো ধৰাশায়ী কৰিছে নেকি? আপুনিও দেখোন লাহে লাহে বেছি যান্ত্ৰিক হৈ পৰিছে। চাবি দিয়া পুতলাৰ দৰে অনৰ্গল একেটা কামকে কৰি নাথাকিব। একঘেঁয়েমী কামে জীৱনটো নিৰস কৰি পেলায়। অনুগ্ৰহ কৰি জীৱনটো ৰসহীন হ’বলৈ নিদিব! অলপ সময় বিৰতি লওক। দৈনন্দিন কৰ্মব্যস্ততাক বিদায় জনাই মনে সন্তুষ্টি লাভ কৰা প্ৰিয়জনৰ সৈতে কথা পাতক, ফুৰিবলৈ যাওক, মন-পছন্দৰ এখন ভাল কিতাপ পঢ়ক। মুঠতে যিয়ে আপোনাৰ মনটোক সন্তুষ্টি প্ৰদান কৰে তাকেই কৰক। আপুনি কিছুদেৰি ৰৈ দিলেও পৃথিৱীখন ইফাল-সিফাল হৈ নাযায় বৰঞ্চ এই বিৰতিয়ে আপোনাক কামবোৰ সুচাৰুৰূপে কৰাত ইন্ধনহে যোগাব। একঘেঁয়েমী জীৱন কোনেও ভাল নাপায়। অকল মানুহেই নহয়, প্ৰত্যেক জীৱই নতুনত্ব বিচাৰে। মনত ৰাখিব, সেই নতুনত্বইহে আপোনাক মানসিকভাৱে সন্তুষ্ট আৰু সবল কৰি তুলিব পাৰিব।
(৩) হাঁহিবৰ বাবে বিৰাট কিবা-কিবি বিচাৰি নুফুৰিব। সৰু-সৰু বিষয় কিছুমানতে সুখ বিচাৰি লওক, প্ৰাণ খুলি হাঁহক! পৃথিৱীত এনে কোন মানুহ আছে যাৰ জীৱনত এখুদমান হ’লেও দুখ নাই! পৃথিৱীৰ প্ৰতিখন বুকুতেই উমি উমি জ্বলি থাকে দুখৰ একুৰা জুই! সেইবুলি আপুনি জানো নহঁহাকৈ থাকিব? ফুলি থকা গোলাপ পাহলৈকে চাওকচোন, কাঁইটৰ মাজত থাকিও মিচিকিয়াই থকা যেন নালাগেনে! দুখৰ কথা ভাবিয়েই যদি আপুনি সময়বোৰ কটায় তেন্তে সেয়া এদিন আপোনাৰ অভ্যাসত পৰিণত হ’ব। সেয়ে কৈছোঁ, দুখক আপোনাৰ মনত খোপনি পুতি ল’বলৈ সুবিধা নিদিব। হাঁহিবলৈ অভ্যাস কৰক, এদিন দেখিব দুখবোৰৰ বাবে আপুনি মৰীচিকা হৈ পৰিছে!
(৪) কোনোবা এজনে এবাৰ কৈছিল— ‘যদি তুমি দুটা মুদ্ৰা হেৰাই পোৱা; এটাৰে এখন ৰুটি কিনিবা আৰু আনটোৰে এপাহ ফুল, কিয়নো জীয়াই থাকিবলৈ খাদ্যৰ লগতে সৌন্দৰ্য্যবোধৰো বৰ প্ৰয়োজন..’। কথাষাৰে ইয়াকেই প্ৰমাণ কৰে যে, জীৱনটো এটা উপভোগৰ বস্তু। এই সৌন্দৰ্য্যবোধে মানুহৰ মানসিকতাত বাৰুকৈয়ে প্ৰভাৱ পেলায়। মানুহক একঘেঁয়েমী হোৱাত বাধা দিয়ে এই সৌন্দৰ্য্যবোধে। মহাকবি কালিদাসেও লিখিছিল—
‘আজিৰ দিনটোলৈ চোৱা, আজিৰ দিনটোত সকলো আছে, ইয়াতেই আছে জীৱনৰ পৰিপূৰ্ণতা। জীৱনৰ সকলো বিচিত্ৰতা আৰু সভ্যতা লুকাই আছে; পূৰ্ণতাপ্ৰাপ্তি, গৰ্ব আৰু সৌন্দৰ্য্যময়তা।’
0 comments:
Post a Comment